Tegoroczne wakacje były bardzo gorące nie tylko ze względu na warunki atmosferyczne, ale także z perspektywy dynamiki zdarzeń w polskim systemie podatkowym. Sierpień nie był tutaj wyjątkiem – w ramach działań legislacyjnych skierowano do Sejmu projekt zmian w ustawie CIT (w ramach naprawy Polskiego Ładu), zakończono konsultacje nad SLIM VAT 3, a także rozpoczęto prace nad wdrożeniem centralnego elektronicznego systemu informacji o płatnościach. W ostatnim czasie wydano również liczne i ciekawe orzeczenia sądów administracyjnych – w tym pozwalający potencjalnie na obniżenie obowiązków podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości wyrok NSA.

Kolejne zmiany w Polskim Ładzie – Obszar CIT

Na oficjalnej stronie Internetowej Polskiego Sejmu ukazał się projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/DDB3C99907D9F5DBC12588A900268C46/%24File/2544.pdf),

z projektu ustawy (uchylającego, przesuwającego w czasie wiele przepisów powstałych w ramach „Polskiego Ładu”) zaproponowano wprowadzenie w szczególności następujących zmian:

I. Uchylenie przepisów o „ukrytej dywidendzie” – ustawodawca w uzasadnieniu do projektu ustawy podkreślił, że trudności związane z pogodzeniem przepisów o ukrytej dywidendzie z m.in. przepisami dotyczącymi cen transferowych powodują konieczność uchylenia przepisów dotyczących ukrytej dywidendy. Jednocześnie brak jest póki co sygnałów, że Ministerstwo planuje w jakikolwiek sposób wracać do przepisów o ukrytej dywidendzie w przyszłości – jedyne przepisy o opodatkowaniu ukrytego zysku, jakie pozostaną w przepisach ustawy CIT będą więc dotyczyły wyłącznie podatników, którzy wybiorą opodatkowanie z zastosowaniem przepisów o estońskim CIT;

II. Uchylenie obowiązków dokumentacyjnych oraz należytej staranności w zakresie tzw. pośrednich transakcji rajowych – jest to bardzo pozytywna informacja dla podatników, zwłaszcza że uchylenie obowiązku będzie dotyczyło również 2021 r;

III. Urealnienie oraz złagodzenie obowiązujących obecnie przepisów dotyczących poboru podatku u źródła (WHT). Ma to nastąpić w szczególności poprzez wydłużenie czasu na złożenie oświadczenia pierwotnego oraz oświadczenia następczego na potrzeby poboru WHT.

Ponadto planuje się złagodzenie warunku niepobierania przez płatnika WHT podatku w zakresie odsetek i dyskonta od niektórych obligacji;

IV. Zmiany w rozliczaniu kosztów finansowania dłużnego w kosztach podatkowych– w związku z licznymi (zdaniem ustawodawcy) nieporozumieniami dotyczącymi interpretacji przepisów regulujących ograniczenia finansowania przedsiębiorstw długiem, ustawodawca postanowił, że wyłączona z kosztów uzyskania przychodów podlegać będzie kwota nadwyżki kosztów finansowania dłużnego przewyższająca:

1. kwotę 3.000.000 zł albo
2. kwotę odpowiadającą 30% uzyskanego przez podatnika EBITDA.

W efekcie powyższych zmian podatnik może zastosować limit odliczenia 3 mln zł albo 30% EBITDA, którykolwiek jest w jego przypadku wyższy. Podatnik może zatem wykazać wyższe koszty uzyskania przychodu, spośród podanych dwóch kwot, co było wcześniej potwierdzane w interpretacjach organów podatkowych;

V. Wyłączenie możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania w przepisach dotyczących ulgi na dokonanie pierwszej oferty publicznej (ustawa CIT), wydatków na dokonanie pierwszej oferty publicznej, przez podatników osiągających dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które opodatkowane są preferencyjną 5% stawką podatku;

VI. Doprecyzowanie przepisów regulujących procedurę zwrotu podatku od przychodów z budynków – w przepisach ustaw PIT i CIT doprecyzowane zostanie, że zwrot podatku od przychodów z budynków następuje bez konieczności wydawania decyzji, o ile wniosek o zwrot podatku nie będzie budził wątpliwości organu podatkowego;

VII. Doprecyzowanie przepisów dotyczących procedury rozliczania strat przez spółki tworzące PGK. W świetle nowelizacji przepisów prawo do obniżenia dochodu ze źródła przychodów osiągniętych za rok podatkowy grupy, o stratę z tego źródła przychodów poniesioną w okresie przed utworzeniem grupy przez spółkę tworzącą tę grupę, będzie możliwe do wykorzystania przy spełnieniu dodatkowych warunków (m.in. strata dotyczy spółki, która w danym roku osiągnęła dochód działając w ramach PGK).

Projekt ustawy ponadto dotyczy wydłużenia działania Tarczy Antyinflacyjnej do 31 grudnia 2022 r. (wedle aktualnych przepisów przepisy Tarczy Antyinflacyjnej mają obowiązywać do 31 października 2022 r.) i utrzymania czasowego obniżenia stawek VAT dotyczących żywności, paliw silnikowych, gazu ziemnego, energii elektrycznej i cieplnej, nawozów i innych środków wspomagających produkcję rolniczą.

W chwili oddania niniejszego przeglądu do Państwa dyspozycji projekt ustawy znajduje się w fazie I czytania w Sejmie.

Inne prace legislacyjne

I. Na stronie RCL (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12362752) pojawił się projekt nowelizacji ustawy o VAT oraz innych ustaw, który potocznie jest określany jako SLIM VAT 3. Kluczowe założenia projektu zostały przedstawione w poprzednim przeglądzie (przygotowanym za lipiec 2022 r.), natomiast warto nadmienić, że w sierpniu zamknięty został proces konsultacji społecznych i należy spodziewać się, że projekt zostanie wkrótce skierowany do Sejmu, do dalszych prac legislacyjnych.

II. W dniu 5 sierpnia pojawił się również projekt ustawy wdrażającej regulacje unijne w zakresie centralnego elektronicznego systemu informacji o płatnościach (link do projektu: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12362700/12900402/12900403/dokument568871.pdf). Projektowane przepisy będą oznaczały dodatkowe obowiązki ewidencyjne dla podmiotów świadczących usługi płatnicze. Nowe przepisy mają być kolejnym instrumentem pozwalającym na zwalczanie nadużyć w zakresie VAT – centralny system informacji o płatnościach ma pozwalać na monitorowanie transakcji w szczególności w zakresie handlu elektronicznego i pozwalać na wychwytywanie nieprawidłowości w rozliczeniach podmiotów aktywnych w tej branży.

III. W przypadku usług wykonywanych pro bono na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP), usługodawca nie ma obowiązku naliczania VAT od tych usług, o ile usługi są realizowane w związku z dążeniem do poprawy wizerunku usługodawcy. Tak wynika z odpowiedzi MF (sygn. PT3.8102.2.2022) na pytanie OPP dotyczącego istnienia obowiązku naliczania VAT od usług pro bono.

IV. W odpowiedzi Ministerstwa Finansów z dnia 29 lipca 2022 roku na interpelację poselska z 11 lipca 2022 roku, numer 34443 ministerstwo wskazało, że w przypadku gdy Naczelnik US zwraca się do banku o informację o danym koncie bankowym, podatnik którego dotyczy dane zapytanie nie zostanie poinformowany o tym fakcie. Swoje stanowisko Ministerstwo oparło na treści przepisów postępowania karnego i braku podstaw do powiadamiania właściciela rachunku o wszczęciu postępowania. Ministerstwo wskazało dodatkowo, że dane pozyskiwane dzięki udostępnieniu informacji o rachunkach bankowych nie będą wykorzystywane do czynności analitycznych.

Najnowsze orzecznictwo sądów administracyjnych

NSA w wyroku z dnia 4 lipca 2022 roku, sygn. III FSK 590/21 stwierdził, że belki oraz inne elementy konstrukcyjne i instalacje mogą obniżać poziom opodatkowania w odniesieniu do powierzchni całych pomieszczeń, gdzie znajdują się te elementy, a nie tylko do powierzchni znajdujących się bezpośrednio pod nimi. Wyrok ten jest o tyle przełomowy, że zmienia podejście do kwestii opodatkowania budynków oraz umożliwia podatnikom dokonanie korekty rozliczeń i odzyskanie części podatków w przypadku podatku naliczanego od przestrzeni, gdzie wysokość pomieszczenia w świetle jest obniżana właśnie przez obecność belek lub innych elementów konstrukcyjnych budynków. W związku z tym wskazane jest zweryfikowanie rozliczeń podatku od nieruchomości w Państwa organizacjach.

WSA w Szczecinie w wyroku z dnia 20 lipca 2022 roku  o sygn. akt I SA/Sz 320/22 odniósł się do kwestii rezydencji podatkowej zagranicznej spółki prowadzącej działalność w Polsce za pośrednictwem oddziału. W ocenie sądu, gdy rada dyrektorów podejmuje najważniejsze decyzje o przyszłości firmy tam, gdzie jest zarejestrowana siedziba firmy (Malta) i gdzie zatrudnieni są jej pracownicy, polski organ skarbowy nie może twierdzić, że miejscem zarządu jest Polska.

NSA w wyroku z dnia 23 lipca 2022 roku, sygn. III FSK 590/21 stwierdził, że amortyzacja dotyczy tych przedmiotów, które są zdatne do użytku, a w związku z tym brak jest możliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych od prototypu urządzenia, który, ze względu na swoją funkcję i specyfikę, nie może być przyjęty do używania w ramach działalności gospodarczej.

NSA wydał serię wyroków (wyroki z 2 sierpnia 2022 roku o sygnaturach: II FSK 51/20, II FSK 1889/20 i II FSK 448/21), w których wskazał, że polski podatnik będący udziałowcem zagranicznej spółki kontrolowanej ma prawo do potrącenia, na potrzeby rozliczenia podatku od dochodów zagranicznej jednostki kontrolowanej, podatku, który został zapłacony przez tę spółkę w kraju, w którym spółka osiągnęła dochód, a nie tylko w kraju rezydencji tej spółki. Przesłanką tego rozwiązania jest obowiązywanie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską, a państwem powstania dochodu.

W wyroku z dnia 5 sierpnia 2022 r. (sygn. akt III SA/Wa 332/22) WSA w Warszawie wskazał, że w przypadku spółki  z branży budowlanej udzielającej w ramach swojego modelu biznesowego pożyczek na zakup działek na potrzeby realizacji projektów deweloperskich powinna ona uwzględniać obrót generowany z pożyczek w ramach kalkulacji proporcji VAT. Oznacza to, że pożyczki udzielane w ramach modelu biznesowego mogą być uznawane za transakcje inne niż incydentalne, a w związku z tym zmniejszać zakres prawa do odliczenia VAT naliczonego.

WSA w Warszawie w wyroku z dnia 22 sierpnia 2022 roku sygn. akt III SA/Wa 258/22 ocenił jako niedopuszczalne działanie organu skarbowego polegające na nałożeniu sankcji VAT na spółkę, która wystąpiła o zwrot nadpłaty VAT w związku ze skorzystaniem z ulgi na złe długi.

NSA w wyroku z dnia 23 sierpnia 2022 roku, sygn. II FSK 3268/19, orzekł, że pracownicy otrzymujący od swojego pracodawcy zakwaterowanie w pobliżu miejsca wykonywania pracy otrzymują tym samym przychód podlegający opodatkowaniu PIT. Jeżeli kwota miesięcznego zakwaterowania nie przekracza 500 zł miesięcznie to przychód ten jest zwolniony z PIT, jeżeli natomiast przewyższy tę kwotę to pracodawca musi pobrać zaliczkę na PIT.

Interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej

W interpretacji z dnia 29 lipca 2022 roku, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.171.2022.4.JM wskazano, że obywatel Ukrainy posiadający zarejestrowaną działalność gospodarczą na Ukrainie, ale wykonujący czynności działając zdalnie z terytorium Polski, będzie podlegał opodatkowaniu od swoich dochodów w Polsce.

W interpretacji wydanej dnia 29 lipca 2022 roku o sygn. 0114-KDIP3-2.4011.593.2022.1.MG potwierdzono, że w przypadku wycofania nieruchomości z majątku firmowego do majątku prywatnego celem przeznaczenia nieruchomości na najem prywatny operacja ta będzie neutralna podatkowo dla podatnika.

W interpretacji z dnia 2 sierpnia 2022 r. (sygn. 0114-KDIP2-2.4011.393.2022.7.AP) po raz kolejny odmówiono prawa do odliczenia kosztów z tytułu nabycia sprzętu do wykopywania kryptowalut. Podatnicy dążą do uznania, że zakup takiego sprzętu stanowi bezpośredni koszt nabycia waluty wirtualnej, natomiast Dyrektor KIS zajmuje w tym zakresie jednolicie negatywne stanowisko. W sprawach dotyczących tego typu wydatków niejednolicie orzekają sądy, dlatego należy spodziewać się, że kontrowersje w tym zakresie zostaną ostatecznie rozstrzygnięte przez Naczelny Sąd Administracyjny

W interpretacji z dnia 4 sierpnia 2022 roku sygn. 0111-KDIB1-2.4010.281.2022.4.AW Dyrektor KIS potwierdził, że dopuszczalne jest, aby z estońskiego CIT korzystała spółka poddana wcześniej przekształceniu. Z interpretacji wynika, że jeżeli spółka, która korzysta z estońskiego CIT ulegnie podziałowi poprzez wydzielanie z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa do drugiej spółki, która rozlicza się w ten sam sposób (tzn. również korzysta z estońskiego CIT), to obie spółki, które uczestniczyły w działaniach przekształceniowych, zachowują prawo do opodatkowania swoich przychodów z zastosowaniem przepisów o estońskim CIT.

W interpretacji indywidualnej z dnia 24 sierpnia 2022 roku, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.306.2022.2.KP,  Dyrektor KIS potwierdził, że podatnik (w interpretacji był to rolnik nabywający olej opałowy dla celów działalności gospodarczej) może odliczyć VAT z faktury, nawet jeżeli zabraknie na niej nazwy pełnej nabywcy lub NIP, o ile pozostałe dane z faktury pozwolą na zidentyfikowanie nabywcy.

W interpretacji z dnia 8 sierpnia 2022 roku, sygn. 0111-KDIB2-1.4010.298.2022.4.MKU organ stwierdził, że jeżeli spółka z o.o. przekształcona ze spółki komandytowej wypłaca zyski wypracowane sprzed 2021 roku, tj. z okresu poprzedzającego zarówno przekształcenie jak i zmianę przepisów o opodatkowaniu spółek komandytowych, to nie musi od tych zysków płacić podatku CIT.

W interpretacji z dnia 4 sierpnia 2022 roku, o sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.416.2022.2.AP stwierdzono, że sprzedaż świadczeń przez podatnika do jego spółki cywilnej stanowi de facto dokonywanie transakcji „z samym sobą” i nie może stanowić podstawy do odliczenia poniesionych wydatków.

W interpretacji z dnia 17 sierpnia 2022 roku, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.129.2022.2.AW, Dyrektor KIS potwierdził, że podatnicy korzystający z ulgi na robotyzację mogą w ramach tej ulgi rozliczyć odpisy amortyzacyjne z tytułu środków trwałych lub WNiP nabytych przed 1 stycznia 2022 r., tj. jeszcze w okresie poprzedzającym wejście w życie przepisów o uldze na robotyzację.

W interpretacji z dnia 22 sierpnia 2022 roku, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.342.2022.2.ŚS, potwierdzono, że przedsiębiorcy mogą zaliczać wydatki na pracowników takie jak: pakiety medyczne i sportowe, słodycze i inne przekąski, drobne upominki, do kosztów uzyskania przychodu.

Zgodnie z interpretacją z dnia 22 sierpnia, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.112.2022.1.B, podjęcie decyzji o rezygnacji z estońskiego CIT nie oznacza, że spółka musi w momencie rezygnacji, zapłacić podatek od wygenerowanego zysku. Zdaniem Dyrektora KIS, gdy zysk będzie reinwestowany albo zatrzymywany w spółce – podatnik korzystający w przeszłości z estońskiego CIT nie ma obowiązku zapłaty podatku do momentu wypłaty zysku, mimo że nie będzie już podatnikiem estońskiego CIT.

W interpretacji z dnia 22 sierpnia 2022 roku, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.138.2022.1.DP, potwierdzono, że fakt posiadania udziałów w kapitale rezerwowym towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych nie pozbawia podatników możliwości korzystania z estońskiego CIT.

W interpretacji z dnia 25 sierpnia 2022 roku, sygn. 0111-KDIB2- 1.4010.308.2022.2.MKU, stwierdzono, że firma pomagająca bezpośrednio ofiarom wojny na Ukrainie nie będzie mogła zaliczyć w kosztach podatkowych wydatków poniesionych na pomoc ofiarom wojny. Koszty mogą być rozliczane na podstawie przepisu szczególnego (art. 38w ustawy CIT), jeżeli są związane z pomocą przekazywaną m.in. za pośrednictwem samorządów, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych lub fundacjom.

W interpretacji z dnia 22 sierpnia 2022 roku, sygn. 0111-KDIB1-1.4010.112.2022.1.BS uznano, że dopuszczalna jest rezygnacja z opodatkowania estońskim CIT przed upływem czterech lat od wyboru tej formy opodatkowania, a rezygnacja ta nie zobowiązuje do jednorazowego opodatkowania niewypłaconych udziałowcom zysków, wypracowanych w okresie rozliczania się estońskim CIT. Ponadto zyski te będą podlegać opodatkowaniu dopiero w chwili redystrybucji tych zysków. Co ciekawe podejście zaprezentowane przez Dyrektora KIS jest odmienne od bardziej zachowawczego stanowiska Ministerstwa Finansów, które w odpowiedzi na interpelację wskazało, że zasadniczo brak jest możliwości rezygnacji z estońskiego CIT przed upływem 4 lat od wejścia do tego systemu.

***

Materiał opracowany przez ekspertów PTG z Kempa Gruchot Rawicz-Zaborowska sp.p.

Maciej Gruchot (partner, doradca podatkowy)

Damian Piłat (Counsel, radca prawny)

http://www.kgrz.pl/